รู้จัก VRIO เครื่องมือประเมิน ว่าธุรกิจเรา สู้คนอื่นได้หรือยัง

รู้จัก VRIO เครื่องมือประเมิน ว่าธุรกิจเรา สู้คนอื่นได้หรือยัง | THE BRIEFCASE
VRIO คือโมเดลธุรกิจที่ช่วยประเมินความสามารถของธุรกิจและองค์กรได้
โดยจะครอบคลุมในเรื่องของการเงิน ทีมงาน วัตถุดิบ และความรู้
พูดง่าย ๆ ว่า VRIO จะเน้นวิเคราะห์ปัจจัยภายในองค์กร
ซึ่งถ้าใครได้อ่านบทความ PESTEL มาแล้ว โมเดล PESTEL นี้จะเน้นไปที่การวิเคราะห์ปัจจัยภายนอก
ใครยังไม่เคยอ่าน กดอ่านได้ที่ https://www.blockdit.com/posts/6197e67b2cd57f060a04ab8c
แล้วโมเดล VRIO นี้มีความน่าสนใจอย่างไร ?
THE BRIEFCASE จะสรุปให้ฟัง
เครื่องมือ VRIO ถูกคิดค้นโดย Jay B. Barney ศาสตราจารย์ด้านการจัดการชาวอเมริกัน
โดย VRIO มาจากคำว่า
- Valuable มีค่า
- Rare หายาก
- Inimitable เลียนแบบไม่ได้
- Organization การบริหารจัดการ
1. Valuable - เราจะรู้ได้อย่างไร ว่าทรัพยากรเรามีค่า ?
ทรัพยากรจะมีค่าก็ต่อเมื่อช่วยให้บริษัทบรรลุความได้เปรียบในการแข่งขันอย่างยั่งยืน ทรัพยากรจะต้องช่วยเปิดทางให้เราสามารถใช้กลยุทธ์ต่าง ๆ ที่สร้างความได้เปรียบได้ หรือช่วยบรรเทาเหตุการณ์ที่ไม่คาดฝัน
ตัวอย่างการมี Value ที่ดี ก็อย่างเช่น
บริษัท A ที่ทำธุรกิจเกี่ยวกับแอปพลิเคชันเรียกรถ มีพนักงานที่เชี่ยวชาญด้านเทคโนโลยี มีความสามารถสูงในด้านการเขียนโปรแกรม และการแก้ไขปัญหาต่าง ๆ ให้กับลูกค้า
ซึ่งการมีทรัพยากรที่มีความสามารถสูง ก็มีแนวโน้มที่จะทำให้สินค้ามีคุณภาพและช่วยสร้างความประทับใจให้กับลูกค้าได้ ในกรณีนี้ก็ถือว่าบริษัทก็จะได้เปรียบในการสร้างผลิตภัณฑ์ และการบริการลูกค้า
2. Rare - อะไรคือ สิ่งที่หายาก ?
ข้อนี้อาจจะคล้ายกับข้อข้างบน แต่ถือเป็นการรีเช็กอีกรอบว่า สิ่งที่มีค่าสำหรับเรา มันหาได้ง่ายหรือยาก เพราะถ้าสิ่งที่มีคุณค่าสำหรับองค์กรเรามันหาได้ง่าย แปลว่า คู่แข่งก็มีโอกาสที่จะมีเช่นกัน หรือในวันนี้เขายังไม่มี แต่อีกไม่กี่วันอาจจะมี Value เดียวกับเราก็ได้
เช่น คนเก่ง ๆ ด้านการเขียนโปรแกรม ด้านเทคโนโลยี นอกเหนือจากในบริษัทเราแล้ว ในตลาดยังมีเหลืออีกเยอะไหม ?
หากเราเป็นบริษัทไม่กี่แห่งที่มีทรัพยากรคนที่เก่ง ๆ ด้านนี้ แล้วในตลาดเริ่มไม่มีแล้ว ทรัพยากรเหล่านั้นก็ถือว่าหายาก
3. Inimitable - มีสิ่งที่เลียนแบบไม่ได้ หรือเลียนแบบได้ยาก
ทรัพยากรที่มีค่าและทรัพยากรที่หายาก จะช่วยเสริมกลยุทธ์ให้บริษัทเราเป็นต่อกว่าบริษัทอื่น ๆ
เช่น เป็นบริษัทที่มีภารกิจที่ใหญ่ ชัดเจน ผู้บริหารมีความเข้าใจแบบถ่องแท้ในเรื่องที่ทำ
อย่างเช่น SpaceX ของ Elon Musk ที่ประกาศกร้าวว่าจะเป็นธุรกิจที่จะพามนุษย์ไปดาวอังคาร
ซึ่งแน่นอนว่าเป็นเรื่องที่ไม่ง่าย และยังมีคู่แข่งที่ไม่มาก ทำให้ในวันนี้ SpaceX เป็นธุรกิจอวกาศที่ค่อนข้างโดดเด่นกว่าเจ้าอื่น ๆ
และที่สำคัญที่สุดเลยก็คือ การมีคนที่มีความรู้เชิงลึก มีความบ้าระห่ำ จนพาหลายบริษัทเติบโตมาได้แบบ Elon Musk คงมีไม่มาก จึงถือว่าความเป็นผู้นำแบบ Elon Musk ก็เป็นทรัพยากรที่เลียนแบบได้ยากเช่นกัน
แต่อย่างไรก็ตาม ถึงแม้ว่าในวันนี้บริษัทอื่นอาจจะเลียนแบบไม่ได้ แต่ในวันหน้าเขาก็อาจจะเลียนแบบเราได้ หากเขามีทรัพยากรหรือเทคโนโลยีที่คล้ายกับเรา ดังนั้นเราจึงจำเป็นต้องมีทีมงานที่พร้อมสร้างนวัตกรรมใหม่ ๆ ให้หนีคู่แข่งได้ตลอดเวลา
4. Organization หรือการจัดการองค์กร ให้ใช้ประโยชน์จากทรัพยากรที่มีอยู่ให้ได้จริง
หากเรามีทรัพยากรที่มีคุณค่า หายาก และเลียนแบบไม่ได้ แต่สุดท้ายมันใช้งานไม่ได้จริง หรือไม่มีประสิทธิภาพ ก็คงจะไม่มีประโยชน์อะไร เช่น มีพนักงานที่เก่ง ผู้นำที่ดี แต่พากันไปทำงานที่ไม่สำคัญ ก็คงไม่เกิดผลอะไร
ดังนั้นผู้นำจะต้องมีการบริหารจัดการการใช้งานทรัพยากรให้ดี
เช่น มีการวางแผนเชิงกลยุทธ์ มีระบบการจัดทำงบประมาณ มีระบบโลจิสติกส์ที่รวดเร็ว ตอบโจทย์
หากไม่มีการจัดระเบียบทรัพยากรให้เหมาะสม บริษัทที่มีทรัพยากรที่มีคุณค่า หายาก และเลียนแบบไม่ได้ ก็จะไม่สามารถสร้างความได้เปรียบในการแข่งขันได้อย่างแท้จริง
อ่านมาถึงตรงนี้ สรุปง่าย ๆ ก็คือ หากเราสำรวจแล้วว่า ทรัพยากรที่เรามีอยู่นั้นไม่มีค่า ก็ควรมองหาทรัพยากรใหม่ที่มีประโยชน์ต่อองค์กร
หากทรัพยากรที่เรามีนั้นมีค่า และหาได้ยาก แสดงว่าบริษัทยังอยู่ในการแข่งขัน ถึงเราจะทำผลงานได้ไม่ดี แต่ก็ยังพอหาทางที่จะสร้างความได้เปรียบกว่าคู่แข่ง
หากทรัพยากรมีค่า หายาก แต่เลียนแบบได้ง่าย
แสดงว่าบริษัทเรามีความได้เปรียบทางการแข่งขันแค่ชั่วคราว ถ้าในอนาคตบริษัทอื่นพยายามเลียนแบบได้สำเร็จ ความได้เปรียบทางการแข่งขันของเราก็จะหายไปทันที
หากทรัพยากรมีค่า หายาก และมีสิ่งที่ยากจะเลียนแบบ แต่บริษัทไม่สามารถจัดระเบียบได้ หรือไม่สามารถสร้างผลลัพธ์ออกมาได้จริง
ทรัพยากรที่มีอยู่ทั้งหมดก็จะกลายเป็นต้นทุนที่มีราคาแพงสำหรับบริษัทเรานั่นเอง..
References:
-https://thinkinsights.net/strategy/vrio-framework/
-https://strategicmanagementinsight.com/tools/vrio/
-https://greedisgoods.com/vrio-framework-%E0%B8%84%E0%B8%B7%E0%B8%AD/